Intercultureel gedoe


Expats verbazen zich over de werkcultuur in Nederland, lees ik in het Nederlands Dagblad. Meteen gaan mijn gedachten terug naar een intercultureel misverstand dat ik niet snel zal vergeten. Ik werkte voor een redelijk elitaire buitenlandse organisatie. In mijn bevlogenheid zag ik gelegenheid dingen anders te doen. Beter. Dus plande ik een afspraak met de directeur. Goedgemutst ging ik het gesprek in, me volstrekt onbewust van het oerwoud van conventies waar ik me in begaf.
We zaten tegenover elkaar. Mijn baas achter zijn mahoniehouten bureau met leren placemat, ik met mijn notitieblok op schoot. Een kristallen karaf fonkelde in het licht. Ik deed mijn verhaal. Mooie idealen cirkelden duidelijk zichtbaar ergens ter hoogte van de zon en ik ging ervan uit dat hij die ook voor ogen had. Daar werkten we voor. Uiteraard was ik beleefd maar ik dacht dat ik ook vrij mocht spreken. Alles ten dienste van Het Doel.
Na mijn verhaal werd het stil. Twee onsterfelijke woorden volgden: “Point taken.” Point taken? In opperste verwarring probeerde ik te peilen wat hij bedoelde. Ik kende het woord ‘point’. Ik kende het woord ‘taken’. Maar waarom bleef het nu zo stil? Ik probeerde het nog eens in andere bewoordingen maar alsof ik tegenover een robot zat, kreeg ik weer diezelfde code te kraken. “Point taken Moos.” Ok, goed. Point taken dus. “Anything else?” Het gesprek sijpelde nog even door voordat ik afdroop naar mijn eigen plek.
Die werkplek was een cubicle. Geen koloniaal bureau ofzo. Wel je eigen koffiemok. Op die van mij stond in het Italiaans ‘wakker worden’. Souvenir van een dienstreis naar Rome. Ze hadden er mokken met wakker worden, goedendag, goedenavond en slaap lekker. Wakker worden had een heel kwiek gezichtje. Starend naar de kop vroeg ik me oprecht af wat er was gebeurd.
Macht en hiërarchie worden in Nederland niet hoog gewaardeerd, ons land kent een feminiene cultuur, dat had ik bij Schoevers al geleerd. De Angelsaksische cultuur kent veel meer rangen en standen. Waar het bij een Nederlandse organisatie van je verwacht wordt dat je je mening geeft als dingen in de soep dreigen te lopen, viel dat hier niet onder mijn taakgebied: Je geeft je baas geen tips en hij hoeft ook niet uit te leggen wat hij doet.
Dit voorval is voor mij het ultieme voorbeeld van cultuurshock. Ik had duidelijk een faux pas begaan. En mijn baas? Die heeft zich op zijn minst verbaast over de werkcultuur in Nederland. Nou dat was dan geheel wederzijds sir!

Reacties